IaaS, PaaS en SaaS, wat is dat precies? Nu meer dan ooit is het zaak dat ondernemers de mogelijkheden van de cloud kennen om hierop in te kunnen spelen. Waar in 2016 wereldwijd USD 90 miljard aan IT clouddiensten werd besteed, steeg dit in 2021 al tot een kolossale USD 409 miljard, omdat het bedrijven concurrentievoordeel geeft. Overweeg jij ook met je bedrijf over te stappen op de cloud? Dan wil je jezelf inlezen over de verschillende soorten clouddiensten. Hieronder leer je hoe IaaS, PaaS en SaaS jouw bedrijf naar een hoger niveau kunnen tillen.
Wat zijn IaaS, PaaS en SaaS?
IaaS, PaaS en SaaS zijn de drie hoofdtypes van clouddiensten die vandaag de dag beschikbaar zijn. Ze worden alle drie via internet geleverd en in wisselende mate beheerd door externe leveranciers.
IaaS, PaaS en SaaS in een notendop
Afhankelijk van hoe jij de informatietechnologie (IT) van jouw bedrijf wil beheren, kan je voor één of meer hiervan kiezen.
- Infrastructure as a Service (IaaS)
- Platform as a Service (PaaS)
- Software as a Service (SaaS)
IaaS is volledige selfservice voor toegang tot en monitoring van computers, terwijl PaaS enkel een raamwerk biedt voor ontwikkelaars om applicaties te bouwen. Ten slotte is er SaaS, tevens bij verreweg de meest voorkomende van de drie, welke applicaties omvat die beschikbaar zijn via online partijen.
Voor ieder van deze drie types kijken we naar de kenmerken, voordelen en nadelen, en vertellen we je wanneer je het beste voor welke (IaaS, PaaS of SaaS) kan kiezen. Zo ontdek jij de beste fit met jouw bedrijf.
IaaS: Infrastructure as a Service
IaaS, ook wel een cloud-infrastructuurdienst genoemd, biedt cloudgebaseerde alternatieven die fysieke in-house infrastructuur vervangen. IaaS zie je met name als cloudgebaseerde pay-as-you-go diensten (voor bijv. opslag, netwerken en virtualisatie) voorbijkomen.
IaaS kenmerken, voordelen en nadelen
IaaS kenmerken
- Klanten beheren hun data-infrastructuur zonder fysiek op locatie te zijn
- Klanten slaan gegevens op de servers van de IaaS provider op
- Klanten gebruiken een dashboard of API voor volledige toegang en controle over hun resources
- Zeer schaalbaar en biedt hogere flexibiliteit dan in-house cloudoplossingen
- Werkt goed als pay-as-you-go diensten
- Kosten zijn afhankelijk van afname
IaaS voordelen
Een IT infrastructuur onderhouden is prijzig; de hardware kost een vermogen en je hebt een team aan IT professionals op de payroll nodig om alles soepel te laten draaien. IaaS oplossingen zijn daarentegen ontzettend flexibel, schalen met je bedrijfsgroei en -behoeften mee, en besparen je veel geld.
Maar raak je dan de controle over je IT infrastructuur kwijt door deze uit te besteden aan de leverancier? Kort en makkelijk, nee — jij hebt ten allen tijde de eindcontrole over de geleverde infrastructuur.
IaaS nadelen
Wanneer je overweegt over te stappen op IaaS moet je echter ook de volgende zaken in acht nemen.
Intensieve configuratie: IaaS leveranciers leveren enkel de servers en API. De rest moet je zelf configureren.
Verantwoordelijkheid voor eigen beveiliging: Je moet er zelf voor zorgen dat je applicaties en systemen veilig operationeel blijven, want de leverancier is niet verantwoordelijk voor jouw instellingen en beveiliging.
Je bent dus ook verantwoordelijk voor jouw eigen data — gaat er iets mis, dan moet je het zelf oplossen.
Bij de transitie van in-house naar cloud moet je ook rekening houden met nieuwe veiligheidsdreigingen. Het is essentieel dat je ingelezen bent op deze mogelijke dreigingen om de transitie vlekkeloos te kunnen laten verlopen.
Uitdagingen met integraties: Niet alle applicaties integreren even makkelijk — met name de systemen die destijds niet gebouwd zijn met het oog op compatibiliteit met de cloud kunnen problemen veroorzaken en de operationele mogelijkheden voor je bedrijf beperken. Controleer dus van tevoren of integratie mogelijk is en vervang systemen waar nodig.
Waarom kiezen voor IaaS?
IaaS is geschikt voor alle soorten bedrijven, maar met name startups en kleine bedrijven zijn gebaat bij IaaS, omdat je via deze weg torenhoge kosten voor hardware en software kan voorkomen.
Een andere reden om te kiezen voor IaaS is dat je wel volledige controle behoudt over je infrastructuur, terwijl je ook toegang hebt tot tijdbesparende support en helpdesks.
Tot slot is IaaS een uitstekende manier om je bedrijf klaar te maken voor de toekomst doordat je altijd op kan schalen wanneer nodig vanwege het pay-as-you-use model.
Bekende voorbeelden van IaaS
PaaS: Platform as a Service
Platform as a Service biedt ontwikkelaars een platform (raamwerk, software en tools) om apps en software te bouwen. Dit platform is online toegankelijk en wordt beheerd door de dienstverlener, terwijl jouw ontwikkelaars het beheer over de gemaakte applicaties en software behouden.
PaaS kenmerken, voordelen en nadelen
PaaS kenmerken
- Een online platform voor softwareontwikkelaars om op te creëren, waardoor ze kunnen focussen op de software zelf in plaats van op externe problemen
- Gebouwd op virtualisatietechnologie
- Biedt een verscheidenheid aan diensten om te helpen bij het ontwikkelen, testen en implementeren van apps
- Integreert webservices en databases
PaaS voordelen
- Via het platform met meerdere gebruikers tegelijkertijd werken aan een applicatie
- Schaalbaar — omdat PaaS op virtualisatietechnologie is gebouwd, kun je als klant eenvoudig opschalen of afbouwen wanneer je behoefte verandert
- Je hebt met aanzienlijk minder codering te maken
- Eenvoudig te gebruiken zonder uitgebreide kennis van systeembeheer; ontwikkelaars hoeven zich geen zorgen te maken over in welke specifieke database of taal de applicatie is geprogrammeerd, omdat het platform dat op zich neemt
- Eenvoudige, kosteneffectieve ontwikkeling en implementatie van apps; het biedt de mogelijkheid om applicaties te bouwen zonder de kosten voor het onderliggende besturingssysteem of de infrastructuur
PaaS nadelen
Of het nou IaaS, PaaS of SaaS is, er zijn altijd nadelen om rekening mee te houden in je afweging. Bij Platform as a Service moet je op deze drie dingen letten:
- Uitdagingen met integraties: Niet alle applicaties integreren even makkelijk — met name de systemen die destijds niet gebouwd zijn met het oog op compatibiliteit met de cloud kunnen problemen veroorzaken en de operationele mogelijkheden voor je bedrijf beperken.
- Databeveiliging: Het gebruik van andermans servers kan leiden tot extra risico’s.
- Compatibiliteit met jouw bedrijf: PaaS-oplossingen zijn mogelijk niet volledig geoptimaliseerd voor de taal en raamwerken die jouw bedrijf gebruikt en hierdoor kan het moeilijk zijn om een specifiek op maat gemaakte oplossing te vinden.
Waarom kiezen voor PaaS?
PaaS is vaak de meest kosteneffectieve en efficiënte manier voor ontwikkelaars om een applicatie te maken. PaaS stroomlijnt workflows wanneer meerdere ontwikkelaars aan hetzelfde project werken.
Het is met name handig als je aangepaste applicaties wilt maken.
Het maakt het omgaan met uitdagingen tijdens het ontwikkelen ook gemakkelijker. PaaS stelt de ontwikkelaar namelijk in staat zich te concentreren op de creatieve kant van app-ontwikkeling in plaats van op de ‘moetjes’, zoals het beheren van updates en patches. In plaats daarvan kan tijd en denkkracht worden besteed aan het maken, testen en implementeren van de app.
Bekende voorbeelden van PaaS
SaaS: Software as a Service
Met een totale omzet van 249 miljard USD in 2021 is SaaS de meest gebruikte dienst binnen de cloudmarkt. Wereldwijd vervangen bedrijven hun traditionele methodes met moderne en datagedreven SaaS applicaties die tegenwoordig een meer geschikte fit voor hen zijn.
SaaS platforms stellen software beschikbaar aan online gebruikers — vaak in abonnementsvorm met maandelijkse of jaarlijkse betalingen. Het is doorgaans erg gebruiksvriendelijk, direct klaar voor gebruik, en software draait vaak via je internetbrowser, waarmee het downloads en installaties vermijdt.
SaaS kenmerken, voordelen en nadelen
SaaS kenmerken
- Beschikbaar via internet
- Externe server en externe leverancier
- Leveranciers beheren de gegevens, servers en opslag
- Leveranciers bieden beveiliging, onderhoud en support
- Ideaal voor bedrijven die geen eigen softwareapplicaties willen of kunnen ontwikkelen
- Flexibel en schaalbaar met meerdere mogelijke abonnementen
- Transparante dienstverlening
SaaS voordelen
Met SaaS is de software via je browser beschikbaar wanneer je inlogt in jouw account — waar, wanneer en met welk device dan ook. Hierdoor kan personeel met persoonlijke logins vanaf hun eigen apparatuur ten allen tijde bij de software en zijn software downloads (en deze up-to-date houden) verleden tijd.
Een ander groot voordeel is flexibiliteit. SaaS leveranciers maken hun abonnementsvormen schaalbaar, zodat de software van waarde blijft wanneer je bedrijf groeit. Per pakket weet je precies hoeveel de software kost en wat het aanbiedt.
Voor de software is ook geen IT-controle meer nodig; de leveranciers nemen jouw zorgen rondom zaken als veiligheid, stabiliteit en opslag uit handen.
SaaS nadelen
Bij SaaS diensten zijn er hoofdzakelijk twee zorgen om in je achterhoofd te houden.
Minimale aanpasbaarheid: Vaak is de software van SaaS minimaal aan te passen — maatwerk is geen optie.
Gebrek aan controle: Je bent aan de genade van de leverancier overgelaten; de leverancier bepaalt de functionaliteiten van de dienst, maar beheert ook al je data.
Waarom kiezen voor SaaS?
SaaS is ideaal wanneer je bepaalde zaken van je bedrijfsvoering wilt uitbesteden en op zoek bent naar gebruiksgemak, schaalbaarheid en betrouwbaarheid. Zonder inspanningen van een in-house team draait je software als een zonnetje en hoef je je geen zorgen te maken dat een deel van je business plat komt te liggen.
Bekende voorbeelden van SaaS
De conclusie: IaaS, PaaS en SaaS
Wil je software voor interne communicatie? Een platform om applicaties mee te ontwikkelen? Of zoek je een oplossing voor jouw volledige IT infrastructuur?
Welke ‘as a Service’ je ook kiest, migreren naar de cloud is de toekomst.
De drie cloud types beschikken stuk voor stuk over specifieke en unieke functionaliteiten en kunnen vanwege de hoge hoeveelheid leveranciers vrijwel altijd een passende oplossing voor jouw bedrijf bieden.